Naukowcy z UAM podjęli badania ukazujące, co dzieje się z polskimi festiwalami muzycznymi oraz ich uczestnikami. Zespół z Instytutu Antropologii i Etnologii UAM  kierowany przez prof. Waldemara Kuligowskiego sprawdził, jak pandemia wpłynęła na tą formę rozrywki. 

Celem projektu jest zbadanie, na czym polega znaczenie festiwali muzycznych jako stref propagowania określonych wartości. Jego realizację zaplanowano na lata 2019-2022. Wyniki badań zostaną opublikowane w postaci monografii, która ujrzy światło dzienne już pod koniec tego roku.

Wirus zmienił oblicze projektu i rolę festiwali muzycznych

Naukowcy z UAM realizując projekt NCN OPUS zajęli się obserwacją zjawiska festiwali jesienią 2019 roku, a więc przed pandemią. Po pierwszej, zimowej fali pandemii szybko okazało się, projekt “Festiwalizacja wartości. Aksjonormatywne aspekty współczesnych festiwali w Polsce” musi dostosować się do nowych warunków.

Wirus i towarzyszące mu obostrzenia wpłynęły natomiast i zmieniły oblicze rzeczywistości i świata społecznego. Letni czas był zdominowany przez liczne festiwale, chętnie wybierane jako forma rozrywki. W 2020 roku większość z nich została jednak odwołana lub częściowo przeniesiona do wirtualnego świata. Mniejsze festiwale próbowały się przeobrazić i dostosować do restrykcji. Organizowane były w pandemicznej formule, z drastycznie ograniczoną liczbą uczestników i bez klubów festiwalowych. W 2021 roku festiwale muzyczne wróciły w zmienionej, osobliwej formie.

– Jedno z największych wydarzeń muzycznych w Polsce, Open’er Festival, po raz kolejny przełożono.Podobnie OFF Festival, Audioriver czy Orange Warsaw Festival. Inne festiwale próbują tymczasem utrzymać się na powierzchni i przybierają nowe, pandemiczne wcielenia. Zeszłoroczny Pol’and’Rock odbywał się online w wersji zdigitalizowanej. W tym roku powróci, jednak wyłącznie z zaszczepionymi uczestnikami, budząc wiele kontrowersji – informują członkowie projektu.

Naukowcy z UAM obserwują wpływ szczepień na funkcjonowanie festiwali

W 2021 roku szczepionka przyniosła nadzieję na chociażby częściowy powrót do rzeczywistości przed wirusem.

– Szczepienia przeciwko koronawirusowi stworzyły zarówno szansę na przywrócenie festiwali do życia, jak i stały się zarzewiem konfliktu. Kiedy okazało się, że pierwsze festiwale będą organizowane wyłącznie dla osób zaszczepionych, w internecie zawrzało. Przyjeżdżając na badania do podlaskiego Goniądza, gdzie odbywał się festiwal na Rock na Bagnie, wiedzieliśmy już o trwającej dyskusji i kontrowersjach związanych ze szczepionkami. Pytając festiwalowiczów o kwestie związane z koronawirusem w odpowiedzi uzyskaliśmy całe spektrum opinii: od tych najbardziej negatywnych, nazywających pandemiczne restrykcje “sanitaryzmem”, przez stanowiska opisujące szczepienia jako przykre obowiązki, po pozytywne, w których przedstawiano immunizację jako narzędzie zapewniające kontrolę nad wirusem – relacjonuje przebieg badań Aleksy Szymkiewicz, doktorant biorący udział w projekcie.

Festiwal muzyczny – dla kogo, w jakim celu?

Naukowcy z UAM, którzy realizują projekt podkreślają, że festiwale zawsze były miejscem promocji wartości i debaty nad nimi. Osoby o podobnych poglądach spotykały się, aby wspólnie cieszyć się swobodą i wyrwą w rutynowej codzienności. W czasie pandemii, która wyjaskrawia rzeczywistość, festiwale stają się jeszcze lepszym miejscem obserwacji.  Wszystkie wnioski pojawią się w publikacji, prawdopodobnie jeszcze w tym roku.

Przeczytaj cały tekst